Wystawy

W Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy od 5 listopada 2010 r. do 23 stycznia 2011 r. będzie można obejrzeć Zbiory Metrologiczne Aliny i Juliusza Gustowskich. Politechnika Lubelska - wystawa z cyklu historia przemysłu lubelskiego prezentująca fabrykę wag.

Publikacje

Dział publikacje zawiera opis i linki do publikacji umieszczonych w internecie. Ostatnio przeczytane w Przeglądzie Technicznym nr 24 z 2010r " Wagi z Lublina. Autorzy - Krystyna Schabowska, Zdzisław Kwiatkowski

Wagi w Polsce

Ustawy Sejmu Piotrkowskiego są cennymi dokumentami historycznymi związanymi z państwem Polskim. Ujęto tam wiele ważnych dla funkcjonowania państwa ustaw z różnych obszarów w tym i z obszaru miar. Ustawa na miary i wagi jest ważnym formalnym dokumentem regulującym zasady funkcjonowania miar w Polsce. Jest to najstarszy dokument z dziejów miar w Polsce który poznałem. Opisy tej ustawy znalazłem w Konstytucjach Koronnych i Wielkiego Księstwa Litewskiego z 1685r. oraz Inwentarzu z 1786 r na wystawie pt. "TECHNIKA W STARODRUKU" zorganizowanej przez Politechnikę Lubelską.

historiawag.eu

A oto treść ustawy, którą przepisałem współczesną czcionką zachowując oryginalny styl z 1565r.

Ustawa na wagi y na miary.

52. Opatruiąc też to, iż za rożnością wagi y miar wszelakich w Koronie, że w każdym 'Woiewodztwie inaksze y rożne były, nierządu się zawadzało: że Woiewodowie nie mogli tego uważyć, aby ustawy, wszelakich rzeczy tak były postanowione, żeby tak szlachta, iako y kupcy y rzemięsłnicy, nie byli uciśnieni, dla czego na tym Seymie roskazalismy inż po wszystkiey Koronie postanowić iednostayną wagę, począwszy od łota y skoyca. Iż trzydzieści y dwa łoty, a czterdzieści y ośm skoycy maią, mieć ieden funt: a trzydzieści dwa funtow, maią ważyć kamień ieden: pięć kamieni takowych, maią ważyć ieden cetnar.
53. A co się tycze łokciow na mierzenie wszelakich towarow: tedy ma bydź po wszystkiey Koronie łokieć ieden Koronny, wedle Krakowskiey teraznieyszey miary.
54. Korzec tenby też słunsznie po wszytkiey Koronie iednaki bydź miał. A wszakże na ten czas to postanawiamy, aby tylko w każdym "Woiewodztwie, a w Rusi, y w Mazowszu, w każdey Ziemi iednaki był, iaki iest w głownieyszym mieście onego Woiewodztwa abo Ziemie, Ru-skiego y Mazowieckiego, Woiewodztw.
55. A wszakże spy i dani iakimkolwiek przezwiskiem mianowane, wszyscy poddani Nam, y panom swym, y komu powinni, wedle starodawney rniary y powinnowactwa oddawać będą. A na Seymikach Powiatowych, przed Seymem blisko przyszłym Koronnym, ma się Rycerstwo rozmowić, ieśliby iednaki po wszey Koronie korzec, y iakowyby bydź miał.
56. Kwarta picia wszelakiego, iako teraznieysza Krakowska, po wszystkiey Koronie bydź ma: a cztery kwarty takie, maią czynić garniec. Garncy zaś takich w baryle dwedzieścia y cztery.
57. Beczka piwa ma bydź wszędzie taka, ktora będzie miała w sobie garncy piwa, wyższey omienionych, siedmdziesiąt y dwa.
58. A te wszystkie miary y wagi wyższey opisane, będą wymiarne y cechowane, y oddanne Woiewodom. A Woiewodowie skoro po tym Seymie, maią uczynić Konwokacyą dignitarzow y Urzędow Starościch, y Rady onego Woiewodztwa głownieyszego miasta ktorych będą moc dostać. A tamże ustawę każdy Woiewoda ma opowiedzieć, y te miary y wagi na zamku Starostom, y do każdego miasta y miasteczka, sprawiedliwie, pod swą cechą wymierzyć y oddać: ktore w każdym mieście y miasteczku na ratuszu maią bydź chowane. A tam przez Burmistrza, każdemu, ktoby tego potrzebował, pod ich cechą wymierzone bydź maią sprawiedliwie: nie wyciągaiąc nic od żadnego za to. A potym Woiewodowie te miary y wagi, które tu z Seymn wezmą, na zamki głowne Starostom oddać maią. A takowych miar y wag, aby wszędy pod winami w statuciech opisanemi używano.
59. A iżby się temu wszystkiemu exekwucya działa, tedy iuż teraz czas naznaczamy, że się począć ma po wszystkiey Koronie od blisko przyszłego święta świętego Michała.